De affiches met deze tekst lokten de honderden inwoners van het Brabantse Etten Leur en uit de wijde omgeving naar de eerste luchtvaart evenement in Nederland. Dat was in 1909 en dat spektakel zette de luchtvaart, hoe primitief ook, in de belangstelling van de burgerij. Het idee van vliegdemonstraties sloeg aan. Op tal van boerenakkers werden de koeien aan de kant geschoven om plaats te maken voor een tijdelijk vliegveld. Waaghalzen vertoonden hun kunsten in fragiele vliegmachines. Het was dus toch mogelijk om een mens te laten vliegen! Het publiek ging naar huis met een onuitwisbare herinnering.

Bij de officiële oprichtingsceremonie van de Rotterdamsche Aeroclub stond de Pander E in het middelpunt van de belangstelling.

In het buitenland ontstonden na verloop van tijd vliegclubs (aeroclubs) omdat mensen dat vliegen zelf wilden ervaren. Die vliegclubs, soms financieel gesteund door de overheid, stonden ook als voorbeeld van een groepje ondernemende Rotterdammers. De koppen werd bij elkaar gestoken en waarschijnlijk werden ook de goedgevulde portemonnees getrokken. De oprichting van de Rotterdamse Aeroclub (R.A.C.) was in 1926 een feit en deze vestigde zich op het vliegveld Waalhaven, aan de zuidgrens van de stad. Er moesten vliegtuigen worden aangeschaft.
In gesprekken met de directeur van de meubelfabriek Pander in Den Haag kwam het tot de aankoop van twee nieuwe Pander tweedekkers. Pander, de fabriek van kwaliteitsmeubelen, zag wel brood in de vliegtuigbouw.

De Pander E is in een kleine serie gebouwd. Regelmatig zijn kleine en grotere verbeteringen in het ontwerp aangebracht. De in aanbouw zijnde reproductie krijgt de uitvoering van de eerste machines.


Zo kwam niet alleen de eerste vliegclub in Nederland tot stand, maar zag ook een vliegtuigontwerp van Nederlandse makerij het levenslicht. Niet lang na de oprichting van de R.A.C. ontstond daaruit de Nationale Luchtvaartschool (NLS), speciaal voor het geven van vlieginstructie.
De Pander E was daarmee het vliegtuig waarmee de sportvliegerij in ons land letterlijk en figuurlijk van de grond kwam. Van dit vliegtuig, waarvan een kleine serie werd gebouwd, zijn geen exemplaren meer overgebleven. Maar dat gaat veranderen.
In zijn werkplaats in het dorp Berkhout in Noord Holland bouwt Dick Funcke een luchtwaardige reproductie. Naar verwachting zal deze over enkele jaren vliegen. Als eerbetoon aan de R.A.C. en ondernemende vliegtuigbouwer Pander. De belangstelling voor de bouw is groot. Daarom beschrijft de bouwer zijn vorderingen een tal van andere wetenswaardigheden in nieuwsbrieven.
Hieronder vindt u door de gepubliceerde uitgaven.

Veel leesplezier!